De steenuil is onze kleinste uilensoort in de Benelux. Het is een klein uiltje van ongeveer 21 tot 23 cm. De steenuil heeft een platte kop met felle gele ogen en heeft aan de bovenkant bruine veren met lichte vlekken. De steenuil heeft het liefst een landschap met weilanden, knotwilgen, fruitbomen en oude schuurtjes. Bloemrijke weilanden zijn een echt muizen- en regenwormparadijs, dus daar vindt hij veel voedsel. Knotwilgen, fruitbomen en schuurtjes hebben dikwijls holletjes waarin de steenuil zijn jongen kan grootbrengen. De steenuil is ook dikwijls overdag actief en is te zien op knotwilgen of weidepaaltjes. De meeste mensen zien hem echter niet, omdat hij zo klein is. Als hij op een paaltje zit is het net of dat gewoon wat langer is.

Het voedsel van de steenuil is aangepast aan zijn grootte, hij pakt wel muizen als hij kan, maar ook veel regenwormen, kevers en andere insecten en soms kikkers. Soms komt de steenuil met prooien aanzetten die verrassend groot zijn ten opzichte van zijn eigen formaat, zoals ratten. Hij heeft verschillende jachttechnieken. Loeren vanaf een paaltje, over de grond lopen en rennen of jagen vanuit een lage vlucht.

Wegens de voortdurende verandering van ons landschap is er bezorgdheid gerezen omtrent het habitat van de steenuil.

Onlangs is de werkgroep steenuilen van Natuurpunt opgericht om een referentiepunt te zijn voor iedereen die vragen of info wenst over de steenuil.

In de afdeling Waasland-Noord werden 10 jaar geleden al nestkasten geplaatst om deze uilen in stand te houden , maar ze werden niet onderhouden of opgevolgd wegens gebrek aan mankracht. Chris De Buyzer (contactpersoon Natuurstudie voor Waasland–Noord) stuurde in januari een mail naar alle geïnteresseerden of zij zich willen bezighouden met het steenuilproject. Zelf ben ik de laatste 2 jaar meer geïnteresseerd in de natuur en in de werking van de afdeling Waasland–Noord. Mijn interesses gaan vooral uit naar vogels en amfibieën. Uilen zijn zeer mysterieuze dieren dus ik reageerde onmiddellijk positief op deze mail. Chris was blij iemand gevonden te hebben met dezelfde interesse voor steenuilen. We spraken vlug af en gingen een plan opstellen om de steenuilen te helpen.

Nadien ging ik zoveel informatie zoeken over de steenuil waarbij het internet en de bib werden bezocht. Ik zorgde voor een informatie-uitwisseling met de werkgroep steenuilen zodat we op eenzelfde lijn zaten.

De Kreken van Saleghem zijn het perfecte habitat van de steenuil, vooral het stuk rond het Panneweel (ons natuurhuis). Chris en ikzelf gingen enkele bestaande nestkasten controleren en in 1 van de nestkasten zat een steenuil waar we zeer gelukkig van werden. De andere werden bewoond door kauwen of verwoest door de jarenlange natuuromstandigheden.

De opdracht was dus om nestkasten te herstellen/maken en het gebied rond het Panneweel te inventariseren. Het inventariseren van een gebied gebeurt door als het donker is een geluidsopname van een steenuil (roep van het mannetje) af te spelen op een vaste plaats. Op een avond vertrokken we om het gebied te inventariseren, maar de techniek was nog niet mee geëvolueerd . We hadden beide handen nodig om alles (2 boxen , een externe accu en een cassettespeler) te kunnen dragen. We moesten dus heel creatief zijn wat wel grappige momenten opleverde. Ondertussen hebben we onze techniek al aangepast zodat we niet altijd met 2 moeten zijn om de inventarisatie te doen. Op de plaats waar we overdag een steenuil hadden zien zitten , kregen we reactie van 1 steenuil.

Dat was zeer bemoedigend , maar op de andere punten kwam er geen antwoord.

Dit jaar gaan we nog meer nestkasten plaatsen en opvolgen om het aantal steenuilen in ons werkingsgebied beter in beeld te brengen. Het gebied en de omstandigheden zijn ideaal, we hebben zeker een positief toekomstbeeld betreffende het werken en in stand houden van steenuilen.

Kenny Vereecken