Natuurpunt koopt belangrijk puzzelstuk aan in het natuurgebied Kreken van Saleghem
Het is reeds enkele jaren geleden dat Natuurpunt Waasland-Noord nog een grote uitbreiding in één van haar natuurgebieden kon aankondigen. Nochtans, het gericht aankopen van natuurgebieden is en blijft de meest afdoende oplossing voor het veiligstellen van natuur in onze regio en elders.
Onze afdeling is dan ook uitermate fier op de aankoop van het Sint-Jacobsmoer en het Sint-Jacobsgat, gelegen in Meerdonk nabij de Saleghemdijk. Het is een aaneengesloten zeer waardevol stuk natuur van 9,1 ha. Met deze koop breidt het natuurgebied Kreken van Saleghem uit tot ong. 24ha, in eigendom van Natuurpunt.
Het Sint-Jacobsmoer ligt in het centrum van het visiegebied van het natuurreservaat en was bijgevolg een must om aan te kopen. Het was een particuliere eigendom. De relatie met de eigenaar was steeds goed: Natuurpunt had tot op heden al een beheersovereenkomst voor een deel van 6,1 ha. In het resterende deel van 3 ha staat een houten chalet die de eigenaar en zijn echtgenote sporadisch gebruikten. Ze behouden ook na de verkoop dit recht maar het is wel uitdovend.
Het hele gebied is ingekleurd op het gewestplan als natuurreservaat en het is beschermd als landschap.
De nieuwe aanwinst is een meer dan 700 m langgerekte kreekplas maakt de verbinding tussen het Sint-Jacobsgat en de Oostbroekse Meersen in het oosten en de Twaalfgemeet en D’Eilanden in het westen. Al deze deelgebieden zijn eigendom van Natuurpunt. Enkel het perceel van de Twaalfgemeet, een eeuwenoud hooiland, is eigendom van het Bestuur van de Polder van het Land van Waas maar in beheer bij onze vereniging. De nieuwe aankoop zal het beheer van het hele natuurgebied aanzienlijk vergemakkelijken.
Het Sint-Jacobsmoer is van oorsprong een ingedijkte overstromingsgeul die via moerassen en tussen zandruggen haar weg zocht in het uitgeveende gebied van Saleghem in de 16e en 17e eeuw. Deze kreek is tot 2 meter diep. De zacht hellende oevers, bestaande uit verruigde rietkragen en drijfzomen, gaan over in wilgenstruweel. Op de vaste oever bieden oude knotwilgen broedgelegenheid en groeiplaatsen voor tal van dieren en planten. Ze worden al vele jaren onderhouden door de vrijwilligersploeg van Natuurpunt Waasland-Noord. Tijdens het knotten, de voorbije winter, is er op een van de wilgen terug een eikvaren gevonden. Een leuke vondst, de vorige waarneming in het krekengebied dateert van 30 jaren geleden, en door dezelfde knottende vrijwilliger!
Parallelgrachten scheiden het terrein van de aanpalende akkers. Ze worden afgeboord met eik, es en lijsterbes ten zuiden en een mooie rij knotwilgen ten noorden.
In de rietkragen broeden bruine kiekendief, waterral, blauwborst, rietzanger, kleine karekiet en rietgors. Waar er meer bomen en struiken staan laten tuinfluiter, winterkoning, zwartkop, fitis en tjiftjaf en soms braamsluiper hun lied horen in de lente.
Het Sint-Jacobsgat is vrij toegankelijk en heeft een kort bewegwijzerd wandelpad. Dit gebied wordt begraasd door paarden en runderen met zachte overgangen tussen grasland en boomopslag. Omheen de kreken ligt het lusvormig rolstoelwandelpad.